Littekens

Bijna iedereen heeft wel een litteken, hetzij littekens als gevolg van acne, of littekens na een operatie. Bij de huidtherapeut kunt u terecht voor behandeling van deze littekens, maar de huidtherapeut kan u ook informeren over het voorkomen van nieuwe littekens (bijvoorbeeld bij acne).

Hoe ontstaan littekens?

Om te kunnen begrijpen hoe een litteken ontstaat, is het belangrijk iets te weten over het verloop van wondgenezing. Een wond geneest in drie fasen.

De ontstekingsfase duurt één tot vier dagen vanaf het ontstaan van de wond. Tijdens deze fase reinigt het lichaam de wond en begint de eigenlijke wondgenezing waarbij littekenweefsel en collagene vezels worden aangemaakt. De regeneratiefase duurt van de vierde tot de eenentwintigste dag. Bloedvaatjes, collagene vezels, lymfevaatjes en zenuwen gaan zich in deze fase herstellen. De rijpingsfase begint de eenentwintigste dag en kan een jaar (of langer) duren. In deze fase ontstaat er een evenwicht tussen de aanmaak en afbraak van collagene vezels. Het litteken wordt minder rood, oppervlakkiger en soepeler.

Littekens ontstaan als de wondgenezing wordt verstoord. Zo’n verstoring kan verschillende oorzaken hebben, zoals een infectie, een slechte algehele conditie of een slechte doorbloeding van het wondgebied. Bovendien genezen wonden op sommige plaatsen van het lichaam moeilijk.

Welke soorten littekens zijn er?

We onderscheiden ‘gewone’ littekens, atrofische littekens, hypertrofische littekens en keloïdale littekens. Bij de meeste mensen geneest een wondje normaal. Er blijft dan een ‘gewoon’ litteken over in de vorm van een smal streepje. Dit streepje kan wit van kleur worden of juist donkerder dan de normale huidskleur. Bij atrofische littekens is de huid onder het litteken afgenomen. Het litteken is vaak erg dun en ingetrokken. Hypertrofische littekens zijn brede, roze littekens. Bij een hypertrofisch litteken is te veel collageen weefsel gevormd. Een hypertrofisch litteken ligt boven de huid. Keloïdale littekens zijn te vergelijken met hypertrofische littekens maar ze groeien over de grenzen van het wondgebied heen. Keloïdale littekens ontstaan veelal na een trauma en komen meer dan gemiddeld voor bij negroïde mensen.

Wat kan de huidtherapeut voor u betekenen?

De huidtherapeut kan problemen behandelen die zich kunnen voordoen bij een litteken: hypertrofie (collageenophoping), roodheid, pijn, jeuk, verkleuring, verharding, verkleving, slechte doorbloeding, bewegingsbeperking en oedeem (vochtophoping).

De meest voorkomende behandelingen zijn:

• Camouflagetherapie
• Massagetechnieken ter vermindering van: jeuk en pijn, hypertrofie, verklevingen, doorbloedingsstoornissen en oedeem.
• Het aanbrengen van drukpakkingen, tape, siliconenpleisters of siliconen-gel tegen roodheid, jeuk, hypertrofie en verhardingen. Ze maken het litteken vlakker en soepeler waardoor de klachten afnemen.
• Chemische peeling. Hierbij wordt het bovenste laagje dode cellen verwijderd. Dat zorgt voor afvlakking van het litteken.
• Skinpen behandeling bij acne littekens.

Wat kunt u zelf doen?

U kunt zelf het best afblijven van wonden en littekens. Krabben werkt averechts. In veel gevallen is onderdeel van de behandeling van de huidtherapeut dat u u zelf massagetechnieken aanleert om, indien nodig, het litteken te masseren